AMME ALACAKLARININ TAHSİL USUL KANUNU (6183)
Amme de borçlu kişiyi açıklayacak olursak amme alacağını ödemek zorunda olan gerçek ve tüzel kişilerdir şeklinde açıklayabiliriz. Kanununda bazı borçlular, vergi mükellefleri, vergi sorumlusu, kefil ve yabancı kişi ve kurumlar temsilcisi ayrıca sayılmıştır. Kanunda alacaklı amme idaresi terimini de devleti, vilayet hususi idarelerini ve belediyeler olarak tanımlamıştır. Kanunun tahsil dairesi terimini alacaklı amme idaresinin bu kanunu tatbik etmekle vazifeli dairesini, servisini, memur veya memurları şeklinde tanımlaması yapılmıştır. Yalnızca mal olarak geçen terim ise şu şekilde açıklanmıştır; Menkul, gayrimenkul “gemiler dahil” mallarla, her çeşit hak ve alacaklarıdır. Para cezaları terimi ise adli ve idari para cezaları şeklinde açıklanmıştır. 6183 Sayılı kanunun birinci maddesinde geçen Asli Amme Alacaklarını açıklayacak olursak, Vergi, Resim, Harç, Ceza Tahkik ve Takiplerine Ait Muhakeme Masrafı, Vergi Cezası, Para Cezası, Muhtelif Kanunlara Göre Alınan her türlü Vergi, Resim ve Harç ve bunlara ait para cezaları, Ek Mali Yükümlülükler, Haksız Çıkma Zammı, İnkâr Tazminatıdır. Yine aynı kanunda sözü geçen Fer’i Amme Alacakları ise, Gecikme Faizi, Gecikme Zammı, Tecil Faizi, Pişmanlık Zammıdır. Amme Hizmetinin Tatbikinden Doğan Alacaklar ‘da yine aynı madde içerisinde belirtilmiştir. Bunlar ise devlet hastanelerinden alınan ücretler, su paraları, elektrik parası ve ticaret odalarına ödenen aidatlar olarak sayabiliriz. Son olarak, amme alacaklarının zorla tahsili dolayısıyla yapılmak zorunda kalınması sonucu oluşan kanun takip masrafları gelmektedir. Bu masraflar ise, zor kullanma masrafı, ilan masrafı, haciz masrafları, muhafaza masraflarıdır.
Teminat Olarak Kabul Edilen Değerler
a) Para,
b) Bankalar tarafından verilen süresiz teminat mektupları,
c) Devlet iç borçlanma senetleri (Hazine bonosu ve Devlet tahvilleri)
d) Bakanlar Kurulu tarafından tespit edilecek milli şirketlerin hisse senetleri ve tahvilleri (İMKB’de işlem gören şirketlerin hisse senetleri) %15 noksanıyla değerlendirilir,
e) Borçlu veya borçlular lehine üçüncü şahıslar tarafından gösterilen ve haczedilen menkul ve gayrimenkul mallar,
f) Şahsi kefalet (Noter tasdikli ve müteselsil kefalet)
İhtiyati Haciz Uygulanması Gereken Haller
1. Teminat istenmesi gereken haller mevcut ise,
2. Borçlunun belli ikametgahı yoksa,
3. Borçlu kaçmışsa veya kaçması, mallarını kaçırması ve hileli yollara sapması ihtimalleri varsa,
4. Borçludan teminat göstermesi istendiği halde belli müddette teminat veya kefil göstermemiş yahut şahsi kefalet teklifi veya gösterdiği kefil kabul edilmemişse,
5. Mal bildirimine çağrılan borçlu belli müddet içinde mal bildiriminde bulunmamış veya noksan bildirimde bulunmuşsa,
6. Hüküm sadır olmuş bulunsun bulunmasın para cezasını müstelzim fiil dolayısıyla amme davası açılmış ise,
7. İptali istenen muamele ve tasarrufun mevzuunu teşkil eden mallar, bu mallar elden çıkarılmışsa elden çıkaranın diğer malları hakkında uygulanmak üzere, bu kanunun 27, 29, 30’uncu maddelerinin tatbikini icap ettiren haller varsa.
YILLAR İTİBARİYLE TECİL FAİZİ ORANLARI
|
C – 1 21.11.2009 – 20.10.2010 tarihleri arasında %19 |
|
C – 2 21.10.2010 – 05.09.2018 tarihleri arasında %12 |
|
C – 3 06.09.2018 – 24.10.2019 tarihleri arasında %22 |
|
C – 4 25.10.2019 – 29.12.2019 tarihleri arasında %19 |
|
C – 5 30.12.2019 tarihinden itibaren %15 |
GELİR İDARESİNİN TECİL VE TAKSİTLENDİRME YETKİSİ
|
a) Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı |
3.000.000 |
|
b) Ankara, İstanbul ve İzmir Vergi Dairesi Başkanlıkları |
2.250.000 |
|
c) Adana, Antalya, Bursa, Kocaeli, Mersin ve Konya Vergi Dairesi Başkanlıkları |
1.500.000 |
|
d) Diğer Vergi Dairesi Başkanlıkları |
1.250.000 |
|
e) Defterdarlıklar |
600.000 |
|
f) Bağımsız Vergi Daireleri |
100.000 |
|
g) Bağlı Vergi Daireleri |
50.000 |